Wanneer ben ik klaar om met leerdoelen en feedback te gaan werken in mijn klas?

Zowel werken met leerdoelen als feedback geven is belangrijk voor het leerproces van de student. Als je een rondvraag doet op scholen komt er eigenlijk altijd een instemmend antwoord op deze stelling. Toch is deze manier van werken op veel scholen (nog) geen dagelijkse praktijk. Verre van zelfs, en dat is best begrijpelijk; niet iedere docent is er klaar voor om zijn lessen en manier van werken aan te passen. Ben jij er wél klaar voor om met leerdoelen en feedback te werken in je klas?

Voordat je kunt bepalen of jij er klaar voor bent om leerdoelen en feedback in je lessen te gaan gebruiken, is het belangrijk om eerst even wat dieper in de materie te duiken. Wat is het nut van leerdoelen en succescriteria? En waarom zou je überhaupt feedback willen geven?

Het belang van een helder leerdoel

Leerdoelen zijn een manier om periodes een duidelijk doel te geven. Die leerdoelen worden vaak opgeknipt in lesdoelen die weer aansluiten op die leerdoelen.  Dit is handig voor je studenten, maar ook voor jou, als docent. Met een helder leerdoel en passende succescriteria weet iedereen waar er in een bepaalde les of periode aan gewerkt wordt en wat de student na afloop van de les of periode moet kennen én kunnen. Motivatie is hierbij een belangrijke factor. Want als je niet weet waar je het voor doet, ben je minder geneigd om je best te doen.

Door per les een helder leerdoel en een succescriteria op te stellen (én dit te delen met de klas), weet iedere student wat er van hem of haar verwacht wordt en heb je de mogelijkheid om bij te sturen als het niet goed gaat.

De beste tips om aan de slag te gaan met feedback direct in je mailbox?

Meld je aan voor onze nieuwsbrief. Je krijgt dan van ons elke maand een mailtje met concrete tips voor meer feedbackgedreven onderwijs.

De rol van feedback

Bijsturen is precies waar het bij feedback geven om draait. Leerdoelen en succescriteria zijn daarbij een onmisbaar onderdeel. Zonder leerdoelen en succescriteria weet een student niet (voldoende) waar hij of zij aan werkt en wat het doel is en in zo’n geval is feedback geven behoorlijk lastig.

Effectieve feedback helpt studenten om te zien wat hun voortgang richting een leerdoel is. Het helpt ze om te zien waar hij of zij nog aan moet werken voordat het leerdoel behaald is.

Of je klaar bent om met leerdoelen en feedback aan de slag te gaan, is afhankelijk van hoe je denkt over de onderstaande drie punten:

1. Maximaal leerrendement voor iedere student

Het onderwijs draait al jaren om één ding: cijfers. Hoewel er in de essentie niets mis is met het geven van cijfers, zegt het studenten niet veel over hoe ze het de volgende keer beter kunnen doen. Stel, een student heeft moeite met plannen en begint daardoor steeds te laat met het leren voor een toets. Het resultaat is een cijfer dat niet past bij de student die jij als docent in de klas ziet. Die student heeft weinig aan het cijfer zelf en zou meer baat hebben bij feedback op zijn toets én het leerproces.

Door te leren hoe je meetbare leerdoelen opstelt en feedback geeft op de voortgang, kun je er voor zorgen dat iedere student het maximale uit zichzelf haalt. Als docent weet je waar een student moeite mee heeft en kun je specifieke leerdoelen opstellen voor die betreffende student. De feedback en de leerdoelen helpen studenten om op een andere manier te leren. Om dit proces te laten slagen is het wel essentieel dat jij als docent gelooft dat studenten daadwerkelijk beter presteren én gemotiveerder zijn door de feedback die jij geeft.

Geloof jij dat elke student significante leergroei kan realiseren met goede feedback?

2. De drang om te veranderen en te verbeteren

Iedere docent heeft zijn eigen manier van lesgeven. Die kan beïnvloed worden door allerlei zaken, bijvoorbeeld de opleiding die je gevolgd hebt, je collega’s, het lesplan, druk van je leidinggevende etc. De valkuil om elke dag hetzelfde riedeltje af te draaien voor de klas, ligt op de loer. Wil jij juist wél dingen veranderen en bijvoorbeeld resultaten uit nieuwe onderzoeken gebruiken om jouw lessen effectiever te maken? Geloof jij dat feedbackgedreven onderwijs de toekomst is en dat studenten beter kunnen presteren als ze zien waarvoor ze het doen? Of wil je in ieder geval eens onderzoeken wat de mogelijkheden zijn?

Dan heb je al een belangrijke stap richting feedbackgedreven onderwijs gezet. Het geloof dat verandering positieve gevolgen kan hebben, is namelijk een belangrijke stap om daadwerkelijk verandering te bewerkstelligen. Natuurlijk, niet iedere verandering zal positieve resultaten opleveren, maar dag in dag uit hetzelfde doen doet dat evenmin. De drang om te verbeteren, uit te proberen en te leren van de minder succesvolle veranderingen, zijn een belangrijke voorwaarde voor succes.

Geloof jij dat de verandering naar feedbackgedreven onderwijs noodzakelijk is om het onderwijs te verbeteren?

3. Aandacht voor zelfregulatie

Eén van de dingen waar je door leerdoelen op te stellen en structureel feedback geven naartoe werkt, is een hogere mate van zelfregulatie bij je studenten. Zelfregulatie is niet voor niets een 21e eeuwse vaardigheid; er wordt vandaag de dag veel van tieners gevraagd. Er zijn ontzettend veel prikkels en afleidingen en studenten met een hoge mate van zelfregulerend vermogen kunnen zich beter afsluiten van die prikkels en zich focussen op de (leer)taken die ze moeten uitvoeren.

Heel kort door de bocht, zorgt zelfregulatie voor efficiënter leren. De student snapt hoe het leerproces in elkaar steekt en kan hierdoor de stof beter structureren.

Is het jouw doel om je studenten te ondersteunen om zelfregulerend te worden?

Ben jij klaar voor werken met leerdoelen, succescriteria en feedback?

De punten hierboven omschrijven de verschillende aspecten die belangrijk zijn om te bepalen of jij klaar bent om aan de slag te gaan met leerdoelen, succescriteria en feedback. Als het goed is, kun je nu eenvoudig antwoord geven op deze stellingen:

1.  Ik ben ervan overtuigd dat elke student een significante leergroei kan realiseren.

2. Veranderingen en ontwikkelingen zijn noodzakelijk om het onderwijs én het leerproces van mijn studenten te verbeteren.

3. Het is mijn doel om studenten te ondersteunen om zelfregulerend te worden.

Is jouw antwoord op deze drie stellingen ‘Eens’? Dan ben jij helemaal klaar om met leerdoelen en feedback aan de slag te gaan in jouw klas. Hoe je daarvoor de eerste stappen zet? Daarover vertellen we je meer in een volgend artikel.