Hoe geef je effectieve feedback? 6 tips

Voor optimaal leerrendement, is effectieve feedback onmisbaar. Maar hoe doe je dat eigenlijk, effectieve feedback geven aan je studenten? Want simpelweg aangeven dat een student iets fout heeft gedaan is bij lange na niet voldoende. Wat zijn belangrijke do’s en don’ts bij feedback geven? En hoe zorg je ervoor dat jouw feedback ook aankomt bij je studenten? In deze blog geef ik je 6 tips over hoe je effectieve feedback geeft.

Eerder kon je op deze blog al lezen over het framework van effectieve feedback en de zeven punten waar goede feedback aan moet voldoen:

1. Doelgericht
2. Gefocust
3. Gericht op actie
4. Op niveau
5. Voortdurend
6. Tijdig
7. Consistent

In dit artikel ga ik niet verder in op deze punten, maar maak ik juist concreter hoe je ze in je lesprogramma kunt gebruiken. Wil je meer lezen over wat deze punten inhouden? Dan verwijs ik je naar dit artikel. In deze blog gebruiken we het framework met de zeven punten waar goede feedback aan moet voldoen natuurlijk wel als leidraad.

1. Bedenk goed op welk niveau je feedback geeft

Feedback kun je geven op drie verschillende niveaus: de opdracht zelf, het proces dat de leerling heeft gevolgd of de manier waarop de leerling het leren heeft aangepakt (ook wel zelfregulatie). Deze drie vormen van feedback versterken elkaar zijn zijn alledrie waardevol om in te zetten. Mits je van tevoren goed nadenkt over welk type feedback je wilt gebruiken.

Er is volgens gerenommeerde onderzoekers Hattie en Timperly (2007) ook een vierde feedbackniveau te onderscheiden: feedback op de persoon en niet op de taak (“Goed gedaan”, “Jij bent chaotisch” etc.). Omdat dit geen effectieve feedback is, ga ik er in deze blog niet verder op in.

Door feedback te geven op de opdracht, geef je leerlingen inzicht in hoe goed ze een taak uitgevoerd hebben in relatie tot het doel of het succescriterium. Bij taakgerichte feedback kijk je niet perse naar hoe een leerling iets heeft gedaan, maar dus vooral naar het eindresultaat.

Feedback op het proces gaat juist niet over het eindresultaat, maar de weg daar naartoe. Het voordeel aan procesgerichte feedback is dat het de leerling niet alleen helpt bij de opdracht die hij al gedaan heeft, maar vooral ook hoe hij het proces de volgende keer kan verbeteren.

Feedback op het niveau van zelfregulatie is volgens onderzoekers Hattie en Timperley de feedback met de grootste impact. Deze feedback gaat over het leerproces van de student. Je geeft eigenlijk feedback op hoe een student de feedback verwerkt, het leren aanpakt en zijn eigen ontwikkeling verder helpt.  

Op welk niveau je feedback geeft, wisselt waarschijnlijk per opdracht. Maar probeer je eens bewust te zijn van de verschillen en probeer ze uit in de les.

De beste tips om aan de slag te gaan met feedback direct in je mailbox?

Meld je aan voor onze nieuwsbrief. Je krijgt dan van ons elke maand een mailtje met concrete tips voor meer feedbackgedreven onderwijs.

2. Zorg voor een doel

Doelloze feedback kun je net zo goed niet geven. Met doelloos bedoel ik overigens niet dat jij zelf niet weet waar de feedback voor bedoeld is, maar dat het voor de student onduidelijk is waar hij naartoe werkt. Zorg dat je voordat je studenten met een opdracht laat starten, altijd duidelijk maakt wat het doel van die opdracht is en vooral ook hoe succes eruit ziet. Dat laatste doe je door heldere succescriteria te omschrijven waar studenten tijdens de opdracht aan werken. Licht ook altijd toe hoe deze opdracht bijdraagt aan het behalen van die succescriteria. Zo maak je een opdracht doelgerichter en daarmee waardevoller voor studenten.

Lees meer over het verhelderen van succescriteria in deze blog.

3. Eén ding tegelijk

Eigenlijk komt deze tip heel logisch voort uit tip 2. Want als je weet wat je doel is met feedback geven, is het makkelijker om je alleen op dat doel te richten. Stel je voor dat je docent Nederlands bent en je geeft je studenten elke week de opdracht om een sollicitatiebrief te schrijven. Maar in plaats van dat je wekelijks de brief als geheel behandelt, richt je je iedere week op een specifiek onderdeel van de beoordeling. Bijvoorbeeld opbouw in week 1, grammatica in week 2, samenhang in week 3 enzovoorts. Alle feedback die je geeft, richt zich op dat specifieke onderdeel. Dit helpt de student om de feedback beter te onthouden én bovendien direct toe te passen in de brief voor de week erna!

4. Help studenten handelen naar feedback

De laatste zin uit punt 3 is zo belangrijk, dat ik ‘m toch nog even extra wil benadrukken. Feedback geven op het werk van studenten, wordt namelijk veel nuttiger als studenten ook de mogelijkheid hebben om te handelen naar die feedback. Dat kan op verschillende manieren, bijvoorbeeld door reflectiemomenten in te bouwen, een opdracht opnieuw te laten inleveren of door studenten met elkaar te laten discussiëren over de feedback die ze gekregen hebben.

5. Wees zuinig met complimentjes

Misschien klinkt het niet natuurlijk. Moet je studenten niet juist belonen als ze iets goeds doen? Hoe klein het stapje ook lijkt? Nee, niet altijd. Als je je studenten veel complimenteert op het werk dat ze doen, voelen die complimentjes na verloop van tijd minder geloofwaardig. Bovendien zegt een complimentje als: “Goed gedaan” de student waarschijnlijk niet zo veel, hij kan er in ieder geval zijn werk niet mee verbeteren. Met een beetje enthousiasme op z’n tijd is natuurlijk niets mis, maar houd het binnen de perken. Heeft een student zichzelf écht overtroffen, bijvoorbeeld door eerdere feedback ter harte te nemen en met een steengoed verslag te komen, dan voelt een compliment des te fijner!

6. Zorg dat je de ontwikkelingen van studenten bijhoudt

Als je per week veel verschillende klassen lesgeeft, kan het best een uitdaging worden om van iedere student de voortgang bij te houden als je niets noteert of alleen aan het einde van een periode terugkijkt op de voortgang. Daarom is het verstandig om per student zijn of haar vooruitgang richting een bepaald leerdoel bij te houden. Zorg wel dat het bijhouden van de voortgang geen doel op zich gaat worden. Doe je dit té strikt, dan neigt het namelijk meer naar tussentijdse beoordeling. Het kan prettig zijn om per activiteit of opdracht die je studenten doen, overzicht te hebben van de aandachtspunten.

Echt effectief feedback geven, dat doe je met The Markers! Wil je ook de waarde van The Markers uitproberen? Je kunt nu tot de zomer van 2022 gratis een account aanmaken en je studenten via de tool feedback geven op hun werk. Probeer het direct!